مبانی حقوقی و سیاسی نظام ارباب - رعیتی پشتکوه عصر والیان

Authors

پرویز باقری

استادیار گروه حقوق دانشگاه پیام نور عظیم کریمی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور

abstract

زراعت و کشاورزی از عمده فعالیت­های مردمان منطقه پشتکوه در طول تاریخ بوده است.سلسله ی والیان حدود بیش از سه قرن (1307-1006 ه‍..ق)بر مردم منطقه پشتکوه و پیشکوه حکومت کرده اند. مناسبات بین ارباب و رعیت یا دهقان و زارع و قوانین حاکم بر این رابطه که بیشتر مبنای عرفی و گاه شرعی داشته در جامعه این عصر از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این دوره خدماتی در جهت عمران و آبادانی، ایجاد نظم، حل و فصل اختلافات، رسیدگی به امور جاری مردم و دریافت مالیات انجام گرفته است. اما به دلیل فقدان قوانین مدون، تبیین چارچوب تعریف شده­ی حاکم بر رابطه­ی میان ارباب و رعیت در منطقه پشتکوه عصر والیان نیازمند بررسی همه جانبه­ای می­باشد. در این مقاله تلاش می شود با بررسی منابع این عصر به خصوص سفرنامه­ها، جنبه­های مختلف نظام حقوقی حاکم بر رابطه­ی میان ارباب و رعیت عصر والیان در منطقه پشتکوه تحلیل و تبیین گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی حقوقی و سیاسی نظام ارباب‌ - رعیتی پشتکوه عصر والیان

زراعت و کشاورزی از عمده فعالیت­های مردمان منطقه پشتکوه در طول تاریخ بوده است.سلسله‌ی والیان حدود بیش از سه قرن (1307-1006 ه‍..ق)بر مردم منطقه پشتکوه و پیشکوه حکومت کرده‌اند. مناسبات بین ارباب و رعیت یا دهقان و زارع و قوانین حاکم بر این رابطه که بیشتر مبنای عرفی و گاه شرعی داشته در جامعه این عصر از اهمیت به سزایی برخوردار بوده است. در این دوره خدماتی در جهت عمران و آبادانی، ایجاد نظم، حل و فصل ا...

full text

واکاوی قلمرو جغرافیای سیاسی والیان فیلی پشتکوه

والیان فیلی یکی از سلسله­­های محلی ایران است که در لرستان پیشکوه و پشتکوه حکمرانی داشتند. در روزگار سلطنت قاجاریه قلمرو والیگری آنان صرفاً به قسمت کوچکی از این ناحیه به نام پشتکوه محدود گردید و با عنوان «والیان فیلی پشتکوه» مشهور شدند. یکی از نکات مبهم در مورد والیان فیلی پشتکوه، حدود و ثغور قلمرو حکومت محلی آنهاست؛ به‌ویژه اینکه واکاوی نوشته­­های دهه­های اخیر نشان می‌دهد که علاقه‌ای نسبی در میا...

full text

نگرش ضد نظام ارباب- رعیتی در یادداشت‌های شکارچی اثر ایوان سرگیویچ تورگنیف

فئودالیسم یا نظام ارباب- رعیتی، نظامی اجتماعی- اقتصادی بود که از قرن نهم تا نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی، روسیه و شرق اروپا را دربرگرفت. در این نظام، قدرت سیاسی در میان زمین‌داران بزرگ تقسیم می‌شد و هر ارباب، دارای جماعتی رعیت بود. همین موضوع دستمایة کار نویسندگانی از جمله تورگنیف شد که خود از طبقة اشراف بود، اما رعیت را مایملک ارباب نمی‌دید. مجموعة یادداشت‌های شکارچی، در بستر جریان ادبی ناتورالی...

full text

تأملی بر مبانی مشروعیت نظام سیاسی

مشروعیت چیست و بر چه بنیادهایی استوار می‌شود. این پرسشی است که مقالۀ حاضر در جست‌وجوی پاسخ به آن برآمده است. در این زمینه ابتدا به مهم‌ترین نظریه‌ها و رهیافت‌های مطرح در این حوزه اشاره شده و در نهایت نظریه‌ای جامع در این خصوص ارائه می‌شود. براساس یافته‌های این مقاله مشروعیت امری نسبی، پیچیده و چندسطحی است که در شکل تام و کامل خود بر پایه‌ها و اجزای مختلفی چون رضایت، قانون، هنجارها و کارامدی است...

full text

اصول و مبانی تحقق انضباط اداری در نظام حقوقی ایران

حقوق اداری یکی از شعبات حقوق عمومی است که اصول و مبانی آن می‌بایست از سوی اداره و متصدیان اداری محقق گردد؛ از جمله این اصول، اصل انضباط اداری - برگرفته از حقوق اداری- است که رعایت آن منجر به حُسن جریان امور در دستگاه‌های اجرایی می‌شود. در این راستا، انضباط اداری و مبانی تحقق آن در نظام حقوقی ایران، موضوع مقاله حاضر می‌باشد. در این نوشتار سعی بر دستیابی به معانی و ماهیَت انضباط اداری از طریق بررسی...

full text

مبانی و اصول عدالت استخدامی در نظام حقوقی اسلام

عدالت همواره یکی از اصول بنیادین حقوق و از مهم­ترین اهداف و آرمان­های حکومت­ها بوده است و یکی از ابعاد عدالت در جامعه، فراهم کردن شرایط یکسان برای همه افراد به منظور رسیدن به مناصب عمومی ذیل مفهوم عدالت استخدامی است که قانون‌گذار برای تحقق آن، سازوکارهایی را پیش‌بینی نموده است که از آن می توان به عدالت - رویه‌ای در تحقق اصول عادلانه بهره‌مندی از مشاغل عمومی تعبیر کرد. در واقع علاوه بر آنکه فرای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامه تاریخ

جلد ۱۱، شماره ۴۲، صفحات ۱۷-۳۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023